LUISTEREN NAAR en PRATEN OVER (klassieke) muziek: een cursus inleiding muziek(geschiedenis)

Hoe vaak horen we niet een stukje mooie muziek - ook in de popmuziek - waarbij we ons af- vragen welke muziek dit is, van wie deze muziek wel is en in welk kader ze kan geplaatst worden. Wat bedoelde de componist bij het schrijven van deze muziek, en hoe componeert hij zo iets moois? Zit er in alle muziek die ooit geschreven is een bepaalde ontwikkeling? En wat is nu eigenlijk een concerto, een symfonie, een fuga, een serenade? En welke uitvoering verdient de voorkeur om aangeschaft te worden?

Muziek beluisteren, beter aanvoelen en begrijpen is niet zo vanzelfsprekend. Wat bedoelde Beethoven of Mahler met hun 5e symfonie? Maakt het uit of je de uitvoering van Karajan, van Jos van Immerseel of  Haitink hoort? En hebben  beide symfonieën te maken met de politiek filosofische tijdsbeelden? En zo ja: op welke manier is dat herkenbaar? Of zetten beide componisten zo maar de nootjes of klankkleuren naast elkaar? Verder geeft deze cursus een overzicht van de klassieke muziek van de middeleeuwen tot de hedendaagse muziek. Muziekgenres zoals gregoriaans, polyfonie, sonate, concerto, symfonie, liederen, opera enz. worden via luister- en videofragmenten toegelicht. De meerstemmige Desprez, de geniale Bach, de rebelse Mozart, de revolutionaire Beethoven, de betoverende Schubert, de intense Brahms, de fascinerende Verdi, de spirituele Arvo Pärt, ze zullen, samen met andere componisten, als spiegel van hun tijd de revue passeren. Vergelijkingen met andere kunstvormen zoals schilderkunst en literatuur en de erbij horende filosofische denkbeelden liggen voor de hand.

Laat dit niet langer vraagtekens blijven. Deze cursus geeft een antwoord op deze vragen en veel meer. In zes sessies van twee à  drie uur wordt de ontwikkeling van de muziek behandeld van de jaren 1000 tot 1970 aan de hand van het beluisteren van muziekvoorbeelden. Vertrekkend van de Middeleeuwen en de Renaissance wordt de aandacht vooral gericht op de barok, de klassieke periode en de romantiek. De muziek van de 20e eeuw is de hekkensluiter. Geen enkele kunst staat alleen. Daarom worden verbanden gelegd met de andere kunsten, vooral de schilderkunst en verder ook met filosofische en politieke ontwikkelingen. Deze verbanden helpen het geheel beter te vatten.

Zes kunst- en muziekopenbarende avondsessies. Zeer geschikt voor niet muzikaal gevormden. Muzikale kennis en/of notenleer is niet noodzakelijk. De eenvoudigste en belangrijkste principes worden tijdens de lessen gedoseerd toegelicht. Je hoeft echt geen kenner te zijn op het gebied van eender welke vorm van muziek. Na het volgen van deze cursus ben je hierin wel een stuk verder en is je luistervaardigheid zonder meer kritischer geworden. Aan het einde van de cursus kan de student in grote mate bepalen welke muziek hij/zij hoort, van wie deze muziek is en in welk kader ze kan geplaatst worden.

Het nu volgend overzicht geeft een idee over hoe bovengenoemde onderwerpen schematisch en in trefwoorden in het programma verwerkt worden.

Sessie 1Kunst versus Muziek. Componeren. Melodie/motief.  Hoe luisteren en interpreteren. Muziek van de Oudheid en de Middeleeuwen: gregoriaans, troubadours, Carmina BuranaSessie 2Muziek van de Renaissance: van Dufay over Josquin des Prez heen naar Orlando Lassus en Gesualdo e.a., motteten, madrigalen, chansons.

Muziek van de Barok: Monteverdi, Vivaldi, Bach, Händel, sonate, concerto, suite, fuga, opera.Sessie 3Muziek uit de tijd van Mozart (en Haydn) het Classicisme:  symfonie, oratorium, strijkwartetten,.
Muziek uit de Vroeg-Romantiek: Beethoven, Schubert, Mendelssohn, Schumann, Liszt.Sessie 4Muziek uit de Hoog/Laat-Romantiek:  Verdi, Wagner, Mahler, Chopin, Brahms, Grieg.Sessie 5Muziek van de 20e eeuw: bv. im- expressionisme, modernisme:  Debussy, Strawinsky.Sessie 6Schönberg, Glass en POMO. Ontwikkelingen van blues, jazz en de popmuziek